Ik geloof niet dat ik eerder een reisverslag deed in mijn blog, maar het moet er dan toch een keer van komen. Koffiepraat en deze keer uit Berlijn, waar een conferentie gaande is rond kerkplanting. Hier lopen in een buitenwijk van Berlijn zo’n 500 mensen rond uit allerlei steden van Europa. Waarom? Om te antwoorden met een quote uit een lezing op dag 1: er is een cappuccino-cultuur aan het ontstaan in steden. Rond een bak koffie ergens in de stad gebeurt veel: zaken doen, persoonlijke gesprekken en netwerken. We doen het hier in Berlijn ook. Zojuist heb ik me losgemaakt van de vele sta-tafels waar ik het zoveelste gesprek had tussen alle lezingen en breakoutsessies in. En iets ervan gaat hier terechtkomen. Wat delen mensen hier en wat beweegt ze rond al die koppen koffie? Korte impressies dus van de City to City Conferentie in Berlijn.
Allereerst mijzelf: ik ben hier vooral namens Nederland Zoekt… om inderdaad… te netwerken. We vinden het belangrijk dat verschillende groepen en bewegingen rond kerkelijke vernieuwingsvormen elkaar ontmoeten, inspireren en luisteren naar wat ze van elkaar kunnen leren. En het is een voorrecht om weer onder het gehoor te zitten van iemand als Tim Keller. Ik denk dat het zo’n 7 jaar geleden is dat ik kennis maakte in New York met Redeemer. De conferentie in Berlijn is een gevolg van het netwerk dat Allan Barth van Redeemer in de jaren opgebouwd heeft in Europa. Grondgedachte: breng mensen in steden bij elkaar en ga samen kijken wat je kunt doen voor en met elkaar om nieuwe wegen te zoeken voor de kerk. Kerkplanting is intussen bekender geworden en de groep mensen die nu bij elkaar komt laat zien dat allerlei mensen binnen verschillende kerken het belangrijk vinden elkaar te zien en samen te luisteren naar de pioniers, te leren van de ervaringen in New York en zelf na te denken over hun eigen plek ergens in Nederland.
Kort en krachtig: wat hoor ik hier zoal? Ik denk op dit moment aan twee dingen die me opnieuw opvallen en bezighouden. Het eerste is wel de intense aandacht die iemand als Tim Keller vraagt voor de cultuur. Ik zie dat als zijn grote bijdrage. Hij gaf vanmorgen op dag 2 ook weer aan hoezeer je als kerk de cultuur serieus te nemen hebt, wil je werkelijk een plek innemen in je stad en omgeving. Stefan Paas stelde daarbij vanmiddag de vraag hoeveel kerkplanters en pioniers daadwerkelijk in die context van hun eigen omringende cultuur geïnteresseerd zijn, meer dan in een snel middel tot succes. Dat is iets belangrijks in mijn ogen: echte interesse in wat mensen drijft, wat mensen bezighoudt, waarom mensen dingen doen zoals ze doen. Deel durven worden van die cultuur ook en sensitief daarmee omgaan binnen je kerk en geloofskring. Er valt veel meer over te zeggen, maar dit is wel het eerste wat ik kwijt wil als leerpunt.
Het tweede punt wat mij opvalt in de lezingen en de gesprekken is dit: pionieren en vernieuwen van kerk en geloof in bijvoorbeeld Nederland zal nooit gaan lukken als we het doen vanuit een kant en klaar programma. Gisteren benadrukte Tim Keller sterk dat Redeemer geen methode had die je zo kunt toepassen. Je hebt wel waarden, kernovertuigingen, een visie – maar daaruit moet je een manier ontwikkelen en dat is dus niet voorgegeven. Als het evangelie, je geloofsinhoud de hardware is, dan zijn manieren de apps die het toepassen. Kerkplanting, kerkvorming en pionieren is dan de ‘middleware’ die tussen die twee inzit en ze moet verbinden in jouw situatie. Ikzelf verlang naar manieren die ons er steeds meer bij helpen zelf die apps te zijn als mens. Manieren die ons helpen direct in verbinding te zijn met het evangelie van God en met mensen om je heen.
Goed te horen dat zoiets niet als methode uit de bus komt rollen, dat geeft de goede kijkrichting: waarom doen we de dingen in en buiten de kerk die we doen?
Remmelt Meijer 